आईसीसीका प्रतिनिधिद्वारा पोखरा क्रिकेट मैदान निरीक्षण
मंसिर १२, २०८१ बुधबार
काठमाडौं – गएको आर्थिक वर्षमा विदेश जानेको संख्या घटे पनि रेमिट्यान्स बढेको छ ।
नेपाल राष्ट्र बैंकको प्रतिवेदन अनुसार गएको आर्थिक वर्षमा रेमिट्यान्स रकम ८ दशमलव ६ प्रतिशतले बढेको हो । रेमिट्यान्स बढ्दा परिवारसँगै देशलाई पनि फाइदा त भयो, तर ८२१ जनाका परिवारले आफ्ना परिवारका सदस्य गुमाए ।
आर्थिक वर्ष २०७४/०७५ मा सबैभन्दा धेरै मोरङ जिल्लाका युवाले ज्यान गुमाएका छन् । वैदेशिक रोजगार प्रवर्द्धन बोर्डका अनुसार रोजगारीका लागि विभिन्न देश पुगेका मोरङका ३९ जना युवाको उतै ज्यान गयो ।
मोरङपछि विदेशमा सर्लाहीले सबैभन्दा धेरै युवा गुमाएको छ । गएको आर्थिक वर्षमा सर्लाहीबाट मात्रै ३६ जना युवाको विदेशमा ज्यान गएको छ । विदेश जाने युवाको संख्या धेरै भएको जिल्ला धनुषाका ३३ जनाले गएको वर्ष विदेशमा ज्यान गुमाएका छन् ।
त्यस्तै, सिरहाका २९, महोत्तरीका २७, रुपन्देहीका २४, नवलपरासीका २३, झापाका २३, स्याङ्जाका २२, दाङका २१, कपिलवस्तु र बाराका १९ जनाको गएको वर्ष विदेशमा ज्यान गएको छ ।
यसैगरी गएको वर्ष इलामका १८, चितवनका १८, सुनसरीका १७, सप्तरीका १७, उदयपुरका १६, रोल्पाका १६, कास्कीका १५, खोटाङका १५, रामेछाप १४ र नुवाकोट १४ जना युवाले उतै ज्यान गुमाए ।
रोजगारीका लागि सबैभन्दा धेरै युवा मलेसिया गएका छन् भने मृत्यु हुनेको संख्या पनि सबैभन्दा धेरै मलेसियामै छ ।
गएको वर्ष मात्रै मलेसियामा २८९ जना नेपाली युवाले ज्यान गुमाएका छन् । मलेसिया पछि साउदीमा धेरै नेपाली युवाको ज्यान गएको छ । गएको वर्ष मात्रै साउदीमा २०३ जना नेपालीको ज्यान गएको छ ।
साउदीपछि कतार असुरक्षित देखिएको छ । गएको आर्थिक वर्षमा कतारमा १२३ युवाको ज्यान गएको छ । त्यस्तै युएईमा ९४, कुवेतमा २६ र दक्षिण कोरियामा २२ युवाले ज्यान गुमाएका छन् ।
आर्थिक वर्ष २०६७/०६८ देखि २०७४/०७५ सम्ममा मलेसियामा मात्रै दुई हजार १५२ जना नेपालीको ज्यान गएको छ भने ३७३ जना अंगभंग वा बिरामी भएर फर्किएका छन् ।
यो तथ्याङ्कले नेपाली कामदारका लागि मलेसिया सबैभन्दा धेरै असुरक्षित रहेको देखाउँछ । मलेसियामै धेरै नेपाली भएकाले पनि ज्यान गुमाउनेको संख्या त्यहीँ बढी देखिएको हुन सक्छ ।
मलेसिया, कतार, साउदी, युएईमा ज्यान गुमाउने नेपालीको संख्या धेरै भएकाले सरकारले यी देशमा कामदार पठाउँदा विशेष सुरक्षा सतर्कता अपनाउने योजना बनाइरहेको छ । श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्री गोकर्ण विष्टले विदेश जानुअघि सीप सिक्न अनिवार्य गर्न लागिएको बताउनुभएको छ ।
सरकारको प्राथमिकता स्वदेशमै रोजगारीका अवसर सिर्जना गर्ने भएको बताउँदै उहाँले वैदेशिक रोजगारीमा जानुपर्ने बाध्यता हुँदासम्म सीप भएका कामदार मात्र पठाउने सरकारको योजना रहेको बताउनुभएको छ ।
यस्तै मलेसियासँग सरकारी स्तरबाटै सम्झौता गरेर सुरक्षित रुपमा पठाउने सरकारको योजना छ । त्यसका लागि मलेसियाले पठाएको एमओयुको प्रस्तावमाथि छलफल गरेर नेपालले मलेसियालाई पठाइसकेको छ ।
अब हुने सरकारी स्तरको सम्झौतामा उल्लेख हुने सुरक्षाको ग्यारेन्टीले नेपाली कामदारको मृत्युदर घटाउन मद्दत गर्ला भन्ने आश गर्न सकिन्छ ।
यस्तै कतारमा पनि रोजगारदाता स्वयंले नै कामदार लैजाने वातावरण बनाउन सरकारले तयारी थालेको छ । म्यानपावरसँग सम्पर्क नगरी रोजगारदाता स्वयंले कामदार लैजाँदा बढी सुरक्षित हुने विश्वास गरिएको छ ।
याे पनि हेर्नुहाेस्ः
उज्यालोमा कार्यरत सन्जिता देवकोटा वैदेशिक रोजगार र नेपाली महिलाका बिषयमा कलम चलाउनुहुन्छ ।