सुदूरपश्चिम र कर्णाली प्रदेशका केही ठाउँमा हल्का वर्षाको सम्भावना
पुस ८, २०८१ सोमबार
बैतडी - बैतडीको सिगास गाँउपालिका - ३ लगनका १३ वर्षीय भानसिंह साउद कक्षा ४ मा अध्ययन गर्नुहुन्छ । उहाँको तौल ३४ किलोग्राम छ तर पढाई खर्च जुटाउन पिठ्युँमा ५० किलोको सिमेन्टको बाेरा बोक्नुहुन्छ ।
भानसिंह दैनिक २ बाेरा सिमेन्ट गाँउपालिकाको चमडेखर्क भन्ने ठाउँमा पुर्याउनुहुन्छ । त्यसबापत उहाँले तीन सय रुपैयाँ कमाउँदै आउनुभएको छ । उहाँका बुबा भारतमा मजदुरी गर्नुहुन्छ ।
घरमा भानसिंहसँगै आमा र भाइबहिनी पनि हुनुहुन्छ । दैनिक खान लाउन समस्या भएकोले मजदुरी गर्नुपरेको उहाँले बताउनुभयो । हरेक दिन २ बाेरा सिमेन्ट बोकेर कमाएको तीन सय रुपयाँ भानसिंहले आमालाई नै दिने गरेको बताउनुभयो ।
आफूले कमाएको पैसाबाट पढाई खर्च र कापी कलम किन्न सजिलो भएको भानसिंहले बताउनुभयो । यसका साथै घरमा पैसाको आवश्यकता पर्दा काम चलाउन सजिलो भएको उहाँले बताउनुभयो । बैतडीको दुर्गम ग्रामिण क्षेत्रका अधिकांश बालबालिकाहरु विद्यालय बन्द भएपछि यस्तै काम गरिरहेको अवस्थामा भेटिन्छन् ।
नेपाल राष्ट्रिय दलित समाज कल्याण संघ बैतडीका अध्यक्ष देवराम लोहारले गाउँघरका थुप्रै बालबालिकाहरु बाध्यताले गर्दा आफ्नो तौलभन्दा बढी किलोग्रामको भारी बोकिरहेको अवस्थामा भेटिने गरेको बताउनुभयो । ‘अहिले गाँउघरमा भैरहेका विकास निर्माणका अधिकांश योजनाहरुमा बालबालिकाले मजदुरी गरिरहेका छन्,’ लोहारले भन्नुभयो ।
घरमा आर्थिक समस्याले पिरोलिएका कारण बालबालिकाहरु मजदुरी गरिरहेको सिगास गाँउपालिका–७ का सुरेन्द्र साउदले बताउनुभयो । केही बालबालिकाहरु विद्यालय बिदाको समयमा यस्ता मजदुरी गर्ने गर्दछन् भने केही बालबालिकाहरु विद्यालय सञ्चालन भैरहेको समयमा पनि यस्ता काम गर्न जाने गरेका छन् ।
धेरै बालबालिकाहरु गरिबी र अशिक्षाका कारण काम गर्न बाध्य छन् । उनीहरुका अभिभावकहरुलाई आफ्ना बालबालिकालाई राम्रो शिक्षादिक्षा दिनुपर्छ भन्ने ज्ञान नहुँदा पनि बालबालिकाहरु श्रम गर्न बाध्य भएको स्थानीय जानकारहरु बताउँछन् ।
अझै पनि धेरैजसो बालबालिकाहरुको दैनिकी भारी बोक्ने, दाउरा चिर्ने, बाटो खन्नेलगायतका काम भएको छ । आर्थिक अवस्था कमजोर भएका बालबालिकाहरुले कहिलेसम्म आफ्नो तौलभन्दा बढी भारी बोक्ने भन्ने कुराको जवाफ न त स्थानीय सरकारसँग छ, न त केन्द्र सरकारसँग नै छ ।
सरकारले यस्ता बालबालिकाहरुको सुनौलो भविष्यको लागि कार्यक्रमहरु ल्याएर अभिभावकत्व ग्रहण गर्ने हो भने भानसिंहजस्ता बालबालिकाहरुले आफ्नो तौलभन्दा बढीको भारी बोक्ने दिनको अन्त्य हुने थियाे ।
उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।