अलैँचीको मूल्य घट्दा किसान निराश

मंसिर २१, २०७५ शुक्रबार १९:६:३७ | श्यामशितल परियार

लमजुङ – बेसीशहर नगरपालिका–१०, खाँचेका सोमबहादुर तामाङ २ वर्ष मलेसिया बस्नुभयो । पैसा कमाउनकै लागि उहाँ मलेसिया जानुभएको थियो ।

‘श्रम–पसिना परदेशको मरुभूमीमा होइन, देशकै पाखापखेरीमा चुहाउनुपर्छ’ भन्दै उहाँ गाउँ फर्किनुभयो र अलैँची खेतीको थालनी गर्नुभयो । सोमले नै खाँचेमा सबैभन्दा पहिले व्यावसायिक रुपमा अलैँची खेतीको थालनी गर्नुभएको हो ।

अहिले उहाँले ३५ रोपनी जग्गामा अलैँची लगाउनुभएको छ । उहाँले रामशाही, गोलशाही र भर्लाङ्गे जातको अलैँची लगाउनुभएको हो ।

मूल्य घट्दा किसान निराश

अलैँची खेतीमा लाग्दै गर्दा विगतका वर्षहरुमा अलैँची बिक्रीबाट राम्रो पैसा हात पार्नुभएको थियो, सोमबहादुरले । गाउँमै बसी अलैँची बिक्रीबाट राम्रो कमाई हुँदा उहाँ खुशी नै हुनुहुन्थ्यो ।

तर पछिल्ला केही वर्षमा अलैँचीको मूल्य घटेपछि उहाँ निरास हुनुहुन्छ । ‘पहिले अलैँचीको राम्रै मूल्य पाइएको थियो । तर पछिल्ला वर्षमा अलैँचीको मूल्य घट्दो छ । यसले किसानमा निराशा छाएको छ,’ उहाँले भन्नुभयो ।

कुनै वर्षमा प्रतिकेजी २२ सय रुपैयाँदेखि २५ सय रुपैयाँसम्म अलैँची बेच्नुभएका तामाङले अहिले प्रतिकेजी ७ सय ५० रुपैयाँमै अलैँची बेच्नुभएको छ । उहाँका अनुसार किसानले गएको वर्ष प्रतिकेजी ६ सय ५० रुपैयाँमा अलैँची बेचेका थिए ।

विगतमा राम्रो मूल्य पाउँदा अलैँची बिक्रीबाट वार्षिक ५ देखि १० लाखसम्म आम्दानी गर्न सफल किसान तामाङले अलैँचीको मूल्य घट्दा वर्षमा २ देखि ३ लाख कमाई हुन पनि धौंधौं हुने गरेको बताउनुभयो ।

उहाँले ४० रोपनी जग्गामा अलैँची लगाउनुभएको छ । ‘यो वर्ष झण्डै ३५ क्वीन्टल अलैँची उत्पादन भएको छ । तर मूल्य घटेको छ । अहिलेको बजार भाउमा अलैँची बेच्ने हो भने लगानी उठाउन पनि धौंधौ छ,’ उहाँले भन्नुभयो ।

उत्पादित अलैँचीको मूल्य घट्दा किसानमा निराशा छाएको नेपाल अलैँची व्यवसायी महासंघ लमजुङ शाखाका अध्यक्ष अजय तामाङ बताउनुहुन्छ । उहाँका अनुसार अलैँचीले राम्रो मूल्य पाउँदा जिल्लामा अलैँची बिक्रीबाट वार्षिक १३ देखी १४ करोडसम्म भित्रिएको थियो । अलैँचीको मूल्य घट्दा पनि जिल्लामा वार्षिक ६ देखि ७ करोड रुपैयाँसम्म भित्रिएको छ ।

‘किसानले अहिले पनि प्रतिकेजी ७ सय ५० रुपैयाँमा अलैँची बेचिरहेका छन् । गुणस्तरीय अलैँची उत्पादनमा किसानले जोड दिनुपर्छ । अलैँचीले राम्रो बजार र मूल्य पाउने नै छ । मूल्य घट्यो भन्दैमा अहिल्यै किसान आत्तिहाल्नुपर्ने अवस्था भने छैन,’ उहाँले थप्नुभयो ।

पछिल्लो समय छिनखोला, खुदी, लुँदी, पसगाउँ, घाम्राङ, खिम्चोक लगायतका ठाउँका किसानले अलैँचीको गुणस्तर सुधारमा जोड दिएका छन् ।

भारतको बजारमा निर्भर !

अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा नेपालमा उत्पादित अलैँचीको माग भएको खण्डमा अलैँचीले राम्रो मूल्य पाउने उहाँ बताउनुहुन्छ ।

नेपालमा उत्पादित अलैँचीको मूल्य भारतको बजारले निर्धारण गर्ने उहाँको भनाई छ । यहाँ उत्पादित अलैँची झापा बिर्तामोड हुँदै भारत पुग्छ । भारत हुँदै नेपालको अलैँची अन्य तेश्रो देश पुग्छ ।

‘अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा नेपालको अलैँचीको माग बढेमा हाम्रो अलैँचीले राम्रो मूल्य पाउँछ । त्यसैले किसानले गुणस्तरीय अलैँची उत्पादनमा जोड दिनुपर्छ,’ उहाँले भन्नुभयो ।

उहाँका अनुसार गएको वर्ष जिल्लामा ७ सय २१ क्वीन्टल अलैँची उत्पादन भएको थियो । यसवर्ष झण्डै ९ सय क्वीन्टल अलैँची उत्पादन हुनसक्ने उहाँको अनुमान छ । अहिले जिल्लामा ४ सय क्वीन्टल अलैँची बिक्री भईसकेको छ ।

जिल्लामा प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजना परियोजना कार्यान्वयन इकाई, अलैँची जोन कार्यक्रम सञ्चालनमा छ । अलैँची जोन कार्यक्रम लमजुङका प्रमुख वरिष्ठ कृषि अधिकृत गोविन्दराज कोइरालाका अनुसार जिल्लाको दोर्दी गाउँपालिका, दूधपोखरी गाउँपालिका, क्वहोलासोथर गाउँपालिका, मस्र्याङ्दी गाउँपालिका र बेसीशहर नगरपालिका गरी ५ स्थानीय तहमा अलैँची जोन कार्यक्रम सञ्चालन भएको छ ।

यसले जिल्लामा अलैँची विस्तार र गुणस्तरका क्षेत्रमा काम गर्दै आएको छ ।

अन्तिम अपडेट: मंसिर ३, २०८१

Disclaimer:

उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।

श्यामशितल परियार

श्यामशितल परियार उज्यालोकाे लमजुङ र मनाङ जिल्ला सम्वाददाता हुनुहुन्छ ।

तपाईको प्रतिक्रिया

नाम (अनिवार्य)

इमेल (अनिवार्य) (गोप्य राखिनेछ)

प्रतिक्रिया दिनुहोस्