अरु देशले यसरी फर्काउँदैछन् आफ्ना नागरिक स्वदेश, नेपाल अझै अलमलमा

 जेठ २, २०७७ शुक्रबार १४:०:५० | सन्जिता देवकोटा

काठमाण्डौ –कोरोना भाइरस (कोभिड – १९) का कारण खाडीका ६ देश र मलेसियामा रहेका चार लाखभन्दा धेरै नेपाली स्वदेश फर्कने सरकारी अनुमान छ । रोजगारी गुमाएका, आममाफीमा सहभागी भएका, भिसाको अवधि सकिएका वा अन्य विभिन्न कारणले चार लाख ७ हजार नेपाली स्वदेश फर्कन सक्ने वैदेशिक रोजगार बोर्डको अनुमान छ । 

तर झण्डै दुई महिना बित्दा सरकारले गृहकार्य गरेको छौं भन्नुबाहेक अरु तयारी गरेको देखिँदैन । कुवेतमा आममाफीमा सहभागी भएका झण्डै २८ सय जनालाई कुवेत आफैंले नेपालसम्म ल्याइदिन्छु भन्दा पनि सरकारले अनुमति दिन सकेको छैन । अन्य देशमा विभिन्न कारणले समस्यामा परेर दूतावासको गेटसम्मै श्रमिकहरु धर्ना दिन पुगेको अवस्था छ । 

छिमेकी देश भारतले वैदेशिक रोजगारीमा रहेका आफ्ना नागरिकलाई फिर्ता ल्याउन थालेको छ । अरु देश फिलिपिन्स, श्रीलङ्का, बंगलादेश, पाकिस्तान लगायतले पनि तयारी गरेर आफ्ना नागरिकको उद्धार प्रक्रिया थालिसकेका छन् । 

आफ्ना नागरिक स्वदेश फिर्ताका लागि अरु देशले गरेका तयारी :

भारत 

कोरोनाका कारण घर फर्किन चाहने आफ्ना नागरिकलाई भारतले निजी विमान, सैन्य परिवहन विमान र नौसेनाको युद्धपोतमार्फत स्वदेश ल्याउन थालेको छ । भारतले पहिलो चरणमा विभिन्न देशबाट १८ लाख भारतीय नागरिकलाई स्वदेश फिर्ता ल्याउने तयारी छ ।

भारतको केरलामा विभिन्न देशबाट आएका श्रमिकलाई विभिन्न स्थलमा दुई लाख वटा कोठाको व्यवस्था गरिएको छ । खाली ठाउँ पहिचान गरेर होटल, ठूलाठूला सार्वजनिक भवन र निजी घरहरुलाई क्वारेण्टीनको रुपमा प्रयोग गर्ने तयारी छ ।

यस्तै भारतको विदेश मन्त्रालयले मार्च महिनादेखि कोभिड कन्ट्रोल रुम सञ्चालन गर्दै आएको छ । चौबीसै घण्टा सञ्चालन हुने यो सेवामार्फत श्रमिक र तिनका परिवारको जिज्ञासा सम्बोधन गरिन्छ । 

फिलिपिन्स

फिलिपिन्सले वैदेशिक रोजगारीमा रहेका आफ्ना नागरिकका लागि गरेका व्यवस्था अरुबेला पनि उदाहरणीय मानिन्छ । फिलिपिन्स सरकारले आफ्नो देशका आप्रवासी श्रमिकलाई फिर्ता ल्याउन छुट्टै कार्यदल गठन गरेको छ ।

फिलिपिन्सको यातायात विभाग र वैदेशिक रोजगार काल्याणकारी प्रशासनले यसको नेतृत्व लिएका छन् ।  जुन नेपालको वैदेशिक रोजगार बोर्डजस्तै हो । फिलिपिन्सले यो परिस्थितिमा समस्यामा परेका श्रमिकको समस्या समाधान गर्न ओरसिज प्रिपेयर्डनेश एण्ड रेस्पोन्स टिम पनि बनाएको छ । 

विदेशमा समस्यामा परेर उद्धार गरिएका नागरिकको व्यवस्थापनाका लागि ठूला होटललाई क्वारेण्टीन केन्द्र बनाइएको छ । पर्यटन विभागले त्यहाँको यातायात विभागलाई एअरपोर्टबाट यात्रु बोकेर होटलसम्म पुर्‍याउने जिम्मा दिएको छ । 

स्वदेश फर्किएकालाई अनिवार्य १४ दिन क्वारेण्टीनमा राख्न कर्मचारी खटाएको छ भने विभिन्न समूह बनाएर फ्रन्टलाइनमा कर्मचारी खटाइएको छ । आफ्नै खर्चमा क्वारेण्टीनमा बस्छु भन्नेहरुका लागि होटलको व्यवस्था गरिएको छ । सरकारी क्वारेण्टीन केन्द्र भने निःशुल्क उपलब्ध छ ।

यस्तै, फिलिपिन्सले विदेशमा रहेका आफ्ना नागरिकलाई लक्षित गर्दै त्यहाँको परराष्ट्र विभागले फेसबुक हेल्पलाइभ सञ्चालन गरिरहेको छ । यसमार्फत विभागका उपसचिव तहका कर्मचारीले श्रमिकको गुनासो सम्बोधन गर्छन् ।

पाकिस्तान

पाकिस्तानले नेपालमा रहेका आफ्ना नागरिक लिन पनि जहाज पठाएको थियो । त्यसैगरी विभिन्न देशमा फसेका र समस्यामा परेका आफ्ना नागरिकको उद्धारका लागि पाकिस्तानले क्वारेण्टीनका लागि १४० स्थलहरु जस्तै, स्कुल र होटलहरु पहिचान गरेको छ । जहाँ २४ हजार शैयाको व्यवस्था गरेको छ ।  क्वारेण्टीनमा निःशुल्क खानेबस्ने व्यवस्था गरिएको छ । 

उद्धार गरेर ल्याइएका यात्रुको सामान एयरलाइन्सले नै किटाणुरहित गर्ने गरेको छ । यात्रु आफैले सामान लिन पाउने छैनन् । यअरलाइन्सले नै समानको व्यवस्थापन गरेको हुन्छ । 

आइसकेपछि यात्रु र चालकदलका सदस्यलाई परीक्षणका लागि राखिनेछ । सबैलाई ४८ घण्टासम्म सरकारको क्वारेण्टीनमा राख्ने र त्यसपछि परीक्षण गर्ने गरिन्छ । विमानस्थलमार्फत घरसम्म पुग्ने व्यवस्था सम्बन्धित निकायले नै गर्छ । विमानस्थलमा कसैलाई पनि भेट्न दिईंदैन । 

श्रीलङ्का 

श्रीलङ्काले आप्रवासी श्रमिकलाई लक्षित गरी अनलाइन पोर्टल सञ्चालन गरिरहेको छ । कन्ट्रयाक्ट श्रीलङ्कका नामको अनलाइन पोर्टलबाट श्रमिकका चासो सम्बोधन, सहयोग प्रदान, तथ्याँक सङ्कलन, र नीति निमार्णमा आवश्यक सूचना उपलब्ध गराई सहयोग पुर्‍याउँछ । 

इण्डोनेसिया 

इण्डोनेसियाले आफ्ना नागरिकको स्वास्थ्य र सुरक्षाका लागि विदेशबाट फर्किएकालाई १४ दिन छुट्टै क्वारेण्टीनमा राख्ने गरेको छ । सबैको पहिलो र १० औं दिनामा र्‍यापिड टेस्ट हुन्छ । क्वारेण्टीनमा व्यायामदेखि मनोसामाजिक परामर्शसमेत प्रदान गर्दै आएको छ ।

बंगलादेशले पनि मध्यपूर्वी देशबाट आउनेलाई ढाकासहित विभिन्न ठाउँमा क्वारेण्टीनको व्यवस्था गरिसकेको छ ।

नेपालले के गरिरहेका छ त ?

नेपाल सरकारले प्राथमितकताको आधारमा विदेशमा समस्यामा परेका नागरिकलाई स्वदेश ल्याउने भनेको छ । तर कहिले र कसरी ल्याउने भनेर अझै पनि स्पष्ट नीति बनिसकेको छैन ।

अहिले विदेशमा भिसाको म्याद सकिएर, आममाफीमा सहभागी भएका र कोरोनाको कारण रोजगारी गुमाएर मलेसियाबाट ३७ हजार, कतारबाट एक लाख ४५ हजार, साउदीबाट १ लाख २० हजार, यूएईबाट ६७ हजार, कुवेतबाट २४ हजार, बहराइनबाट १० हजार ५ सय, ओमानबाट ३ हजार ५ सय गरी  ४ लाख ७ हजार फर्कन सक्ने सरकारी अनुमान छ । 

 

अहिलेको अवस्थामा गन्तव्य देशमा रहेका नेपाली नियोगले समस्यामा परेका श्रमिकको विवरण सङ्कलन गरिरहेका छन् । खाद्यान्न लगायत समस्या हुनेलाई दूतावासले विभिन्न नेपाली सङघ संस्था र एनआरएनए लगायतको समन्वयमा खाद्यान्नको व्यवस्था मिलाएका छन् । खाद्यान्नको व्यवस्था गर्न वैदेशिक रोजगार बोर्डले ७० लाख रुपैयाँ पठाएको जनाएको छ । दूतावासहरुले विभिन्न माध्यममार्फत सूचना पनि दिइरहेका छन् । 

यस्तै प्रधानमन्त्री र परराष्ट्र मन्त्रीले नेपाली श्रमिकका मुख्य श्रम गन्तव्य खाडीका विभिन्न देशका आफ्ना समकक्षीसँग टेलिफोनमार्फत कुरा गर्दै समस्याका लागि पहल गर्दै आएका छन् । कल सेन्टरमार्फत पनि समस्या समाधानका लागि पहल भैरहेको श्रम मन्त्रालयको दावी छ । 

तर सरकारले ती देशमा समस्यामा परेका र नेपाल फर्कन खोज्नेको उद्धारका लागि कुनै ठोस योजना ल्याएको छैन । कुवेतले आममाफीमा सहभागी नेपालीलाई नेपाल ल्याइदिन तयारी अवस्थामा राखेको छ । तर नेपालले अनुमति दिएको छैन ।

यस्तै यूएई र कुवेतका केही कम्पनीले आफैले जहाज चार्टर्ड गरेर भए पनि नेपाल पुर्‍याइदिने भनेका छन् । तर त्यसतर्फ पनि सरकारले अहिलेसम्म कुनै निर्णय लिएको छैन । उनीहरुलाई ल्याएपछिको व्यवस्थापनका बारेमा पनि सरकारले योजना बनाइसकेको छैन ।

विदेशमा अलपत्र नेपालीको उद्धारका लागि सरकारलाई दबाब बढिरहेको छ । तर सरकारले भने प्राथमिकताको आधारमा ल्याउने भन्नेबाहेक अरु आश्वासनसमेत दिएको छैन । मलेसियाले जनवरी एकदेखि भिसाको अवधि सकिएकालाई त्यहाँ लकडाउन खुलेको १४ दिनभित्र स्वदेश फर्कन निर्देशन दिएको छ ।

यस्तै यूएईले पनि भिसाको अवधि सकिएर बसेका सबै आप्रवासीलाई मे १८ देखि तीन महिनाभित्र स्वदेश फर्कन भनेको छ । नेपालमा कोरोना सङ्क्रमितको सङ्ख्या बढ्दै गएको र सरकारले निर्णय लिन गरेको ढिलासुस्तीले अझै कतिसमय विदेशमा नेपाली अत्यासमा बस्नुपर्ने हो, निश्चित छैन ।

याे पनि पढ्नुहाेस्

 

अन्तिम अपडेट: मंसिर ९, २०८१

उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।

सन्जिता देवकोटा

उज्यालोमा कार्यरत सन्जिता देवकोटा वैदेशिक रोजगार र नेपाली महिलाका बिषयमा कलम चलाउनुहुन्छ ।  

2 Comments

  • Bhuwan

    May 15, 2020, 5:17 p.m.

    कसले बुझ्ने हाम्रो पीडा ....बाटोमा बसेका छौं ....पुलिससंग बचेर भाग्ने हो ....बस्ने ठेगान छैन ...न त नेपालवाट केहि रेस्पोन्स नै हुन्छ ...यो त अति भयो / सरकार नेपालको वाटो कुर्दा कुर्दै ज्यान नै जान्छ कि भन्ने डर भयो / केहि सहयोग गर सरकार /

  •  0 Reply

  • Thakur sunuwar

    May 15, 2020, 3:10 p.m.

    हाम्रो देश नेपाल सरकार त एउटा कलंक हो अफ्नो नागरिक विजोक भाको र मरेको मात्र हेर्दै छ .... कति भइसक्यो हामी उदार गर्छौ भनेको खोइ त काम सुरु गरेको ....हामी परदेशीलाई चाँडो उदार गर्नु सुरु गर नेपाल सरकार/

  •  0 Reply

तपाईको प्रतिक्रिया

समाचार

लोकप्रिय

१

आईपीएल इतिहासकै महँगा खेलाडी बने श्रेयस अय्यर, २६ कराेड ७५ लाख भारुमा पञ्जाबमा अनुबन्ध

२

श्रेयस अय्यरकाे रेकर्ड ताेडियाे, लखनउले ऋषभ पन्तलाई २७ कराेड भारुमा अनुबन्ध गर्‍याे

३

सुनको भाउ फेरि निरन्तर बढ्ने क्रममा : आज एकैदिन तोलामा १ हजार ७ सय रुपैयाँले बढ्यो

४

अमेरिकामा नवनिर्वाचित राष्ट्रपति ट्रम्पबाट मन्त्रीमन्डल पूर्णता

विचार

उज्यालो टी भी

वैदेशिक रोजगारीमा जादा सुरक्षित हुने तरिका

मनोपरामर्शले बदलेको जीवन कथा

विदेशबाट श्रीमान् फर्काउने साहस बटुलेका वित्तीय कक्षा सहभागीका कथा

मेरो कथा मेरो भोगाई