परदेशको कमाइले बनेको पञ्चीको घर (भिडियाेसहित)

फागुन २६, २०७५ आइतबार १३:४४:२८ | सन्जिता देवकोटा

मोरङ – कानेपोखरी गाउँपालिका वडा नंं. २ को दलेली चोक । चोक नजिकै मूल सडक छेउमा बाँसको भाटाले बेरेका र फुसको छानो भएका छाप्राहरु छन् ।

यही बस्तीको बीचमा छ, हरियो जस्ताले छाएको चिटिक्कको एक तले घर । घरको भित्ता र पेटीमा पनि सिमेन्ट पोतिएको छ । वरपर अरुका घरभन्दा फरक रुपरङ भएको घर पञ्ची ऋषिदेवको हो ।

श्रीमानले अर्कै लिएर हिँडेपछि माइतीको छानोमुनी मुन्टो लुकाइरहेकी पञ्चीले आफ्नै पौरखले अरुकोभन्दा आकर्षक घर बनाउनुभएको हो । कमाएर राम्रो ठाउँमा घर सार्ने सपना देखाएर कमाउन भारत पसेका श्रीमान पञ्ची र छोराछोरीका लागि भनेर फर्किएनन् ।

१० वर्षअघि श्रीमानले अर्की ल्याउँदा पञ्चीसँग घाम पानी छेक्ने घर पनि थिएन । मोरङकै हर्कपुरमा खोलाको छेउमा फुसको घर थियो । त्यो घरको पनि कहाँ भर थियो र ! आँगनमै आइपुग्थ्यो खोलाको पानी । ठूलो पानी पर्दा बाढीले घर बगाउने त्रास हुन्थ्यो ।

केही वर्षहरु दुःखमा बिते । तर अहिले पञ्चीको दिन फर्किएका छन् । साउदीमा तीन वर्ष र कुवेतमा साढे दुई वर्ष पसिना बगाएर मुन्टो लुकाउने बास भएपछि आँट आएको छ पञ्चीलाई ।

श्रीमानले बाटो बिराएपछि बावुआमाको साथ

१५ वर्षमै मागी विवाह भयो पञ्चीको । विवाह भएको वर्ष दिनमा जेठी छोरी जन्मिइन् । तीन छोराछोरी जन्मिएपछि श्रीमान् कमाउन भारत लागे । फुसको घर बाहेक केही थिएन । बिहान बेलुका घरमा खानेकुराको जोहो गर्न दिनभरी अर्काको मेलापात र बनिबुतो गर्नु पथ्र्यो ।

‘दिनभरी काम गरेर ल्यायो अनि पकायो, सधैं त कहाँ सक्नु र त्यसरी पनि, घरको आँगनमा कलकल खोलाको पानी बग्थ्यो,’ पञ्ची पुराना दिन सम्झनुहुन्छ ।

१५ वर्षकै उमेरमा बिहे गरेर दुःखकष्ट र हैरानी खेपेकी पञ्चीले त्यसको १० वर्षपछि ठूलो चोट सहनुपर्यो । कमाउन भारत गएका श्रीमान्ले अर्की ल्याए । श्रीमानले उतै घरजम गर्लान अनि आफूलाई मात्र हैन छोराछोरीलाई समेत चटक्क माया मार्लान् भन्ने पञ्चीको कल्पनाभन्दा परको कुरा थियो ।

लामो समयसम्म घर नआउने पैसा नपठाउने त गरिरहन्थे । भनिन्छ नि सास छउञ्जेल आश भनेर, हो पञ्चीलाई पनि कमाइ नभएरै श्रीमानले त्यस्तो व्यवहार गरे होलान् जस्तो लाग्थ्यो ।

‘सुरुमा त मलाई ढाँटेको रहेछ, पछि थाहा भयो, गाउँतिरका मान्छेले तिम्रो श्रीमानले त अर्की ल्याएको छ भने’ पञ्ची सुनाउनुहुन्छ । बदलिएको श्रीमानको व्यवहार अनि गाउँकाले सुनाएको कुराका तालमेल मिल्यो । श्रीमानलाई सोध्नुभयो । ‘ल्याएको हो, तिमी र छोराछोरी चाहिँदैन भन्नेजस्तो कुरा गर्नुभयो उहाँले’ पञ्चीले त्यो क्षण सम्झनुभयो ।

आफ्नो भन्नेले नै छाडेपछि के गर्ने, कता जाने, छोराछोरी कसरी पाल्ने ? बिचल्लीमा पर्नुभयो पञ्ची ।

न घर छ, न गरिखान खेतीपाती । कहिलेकाहीँ पञ्चीलाई दुःखको सबै लिला नै सकाइदिउँ जस्तो लाग्थ्यो । तर अर्की ल्याएर रमाइरहेका श्रीमानको अनुहार सम्झनुहुन्थ्यो । अनि केही गरेर देखाउने इख पलाउँथ्यो ।

‘मेरो ज्यान जसरी नि पाल्छु तिमी छोराछोरी लैजाउ पनि भनेको मैले त, तर मानेनन्, लान्न भने, म पो पराइ थिएँ त’ पञ्ची भन्नुहुन्छ, ‘आफ्नो छोराछोरीलाई पनि त्याग्नेसँग के गुनासो, मलाई त त्यही भएर पनि केही गर्ने आँट आयो ।’

माइतीको आश्रयमा बसेकी पञ्ची दिनभरी अरुको काम गर्नुहुन्थ्यो । माइतीको आर्थिक अवस्था पनि त्यति राम्रो थिएन । घर फुसकै हो । पेट पाल्ने मजदुरी गरेरै हो । तर पनि समस्यामा परेकी पञ्चीलाई त्यतिबेला आमाबुवाको दरिलो साथ मिल्यो ।

‘आफू नखाएर, नलगाएर भए पनि मेरो बुवाआमाले नातिनातिनालाई दिनुभयो नि, बाउले छाडे भनेर भोकै रोएको त कसले हेर्न सक्छ र’ पञ्चीको आँखा रसाए ।

श्रीमानले अर्की ल्याएपछि परदेश

दुःखमा परेकी पञ्चीलाई गाउँकै दलालले सुखको बाटो विदेश देखाए । जहाँ पैसा कमाइ हुन्छ । २०७० सालमा भारतको बाटो हुँदै पञ्ची साउदी पुग्नुभयो । घरको काममा । भाषा र काम नजान्दासम्म त हैरानी नै खेप्नु पर्‍यो ।

‘उनीहरु अरबी र अंग्रेजी मात्र बोल्थे, म दुवै भाषा बुझ्दिनँ थिएँ, तर पछिपछि त बुझें अनि काम गर्न पनि सजिलो भयो,’ काम गर्दाका सजिला अप्ठ्यारा अनुभव सुनाउनुुहुन्छ पञ्ची । खाना पकाउने, भाँडा माझ्ने र भुईं सफा गर्ने थियो काम । काम र भाषा जान्न थालेपछि त्यति धेरै हैरानी खेप्न परेन ।

साहुको परिवार सानो भएकाले धेरै समय खट्न पर्दैन थियो । तलब पनि मासिक रुपमै पाउनुहुन्थ्यो । मासिक कमाइ सात सय साउदी रियाल थियो । तीन वर्ष साउदीमा घरेलु काम गर्दा झण्डै ६ लाख रुपैयाँ कमाउनुभयो ।

उहाँले साउदीमा कमाउन थालेपछि छोराछोरीले घरमा पढ्न पाए । बुवाआमालाई पनि केही सहयोग भयो । झण्डै तीन लाख रुपैयाँ खर्च गरेर माइतीको घर नजिकै आफ्नो घरको जग हाल्नुभयो ।

तीन वर्ष साउदीमा बिताएर २०७३ सालमा घर फर्किनुभयो । तर उहाँको मन घरमा यसै बस्न मानेन । फेरि २०७३ सालमै कुवेत उड्नुभयो । काम उही हो साउदीमा जस्तै घरको ।

अरबी भाषा कामचलाउ जानिसकेकाले गाह्रो भएन । काम र भाषामा जान्ने भएकाले नै उहाँले ९० दिनार (अहिलेको मूल्यअनुसार झण्डै ३३ हजार रुपैयाँ) पाउनुभयो तलब ।

साउदीमा जस्तो आराम गर्न चाहिँ पाइएन कुवेतमा । परिवार साउदीमा काम गर्ने घरको भन्दा ठूलो थियो । काममा दुःख थियो । तर नराम्रो व्यवहार गरेनन् साहु साहुनीले ।

अर्काको घरमा त्यो पनि परदेशमा दिनरात नभनी खट्नुपर्दा मन खान्थ्यो । साहु साहुनी र उनीहरुको मिलेको परिवार देख्दा आफ्नै छोरीछोरी र श्रीमान्कै सम्झनाले सताउँथ्यो ।

‘उता काम गर्‍यो, मन त छोराछोरीकै यादले खाइरहने नि, छोराछोरी सम्झँदै काम गर्दै,’ पञ्चीले फिस्स हाँस्दै भन्नुभयो, ‘नजरको सामुन्ने नभए पनि आत्माले छोराछोरी नै खोजिरहन्छ, उनीहरुकै याद आउँछ । त्यस्तै भयो मलाई ।’

छोराछोरीकै सम्झनाले औधी सताएका बेला पञ्चीलाई मेरो पनि श्रीमान भइदिएको भए, यसरी छोराछोरी छाडेर परदेश धाउन पर्दैन थियो भन्ने लाग्छ । तर बितेको कुरामा पछुतो मानेर के फाइदा । यो कुरा बुझ्नुभएको छ । आफूसँगै भएका कुरामा चित्त बुझाउने प्रयास गर्नुहुन्छ ।

त्यसो त पञ्चीसँग चित्त बुझाउने बाटोहरु पनि छन् । दुःखले परदेश जान परे पनि उहाँलाई परदेशमा त्यो पनि घरेलु काममा धेरैले भोग्नेजस्तो सास्ती खेप्न परेन । छोराछोरी बढ्दै गएका छन् । जेठी छोरीको त बिहे पनि भैसक्यो । जेठो छोरा २० र कान्छो छोरा १९ वर्षका भए ।

छोराछोरी सानै छँदा, आफूले दुईचार पैसा नकमाउँदासम्म दुःखहरु लाम लागेका थिए । समय सधैं एकै कहाँ हुन्छ र ! आफैंले कमाउने र रमाउने आँट गरेकाले नै त्यो पट्यारलाग्दो अँध्यारोपछि अहिले पञ्चीको जीवनमा आश पलाएको छ ।

‘म आफैं पनि कमाउन सक्छु, पहिले त एउटा घरसम्म थिएन, अहिले घर छ, छोराछोरी ठूला भइसके, अब पहिलेजस्तो नहोला,’ पञ्चीले आत्मविश्वासका साथ भन्नुभयो ।

पञ्ची अहिले दुई महिनाको बिदा लिएर कुवेतबाट घर आउनुभएको छ । स–सना छोराछोरीसहित श्रीमानले छाडेर हिँडेपछि सहाराबिहीन जस्तै भएकी पञ्ची अहिले दुःखको भवसागरबाट उत्रनुभएको छ । जीवनमा वर्षौंदेखि बास बसेका दुःखहरु ओझेल परेका छन् । सधंै रसाइरहने आँखाका छेउकुनामा अहिले घाम लागेका छन् ।

‘दुःखी किन हुनु र, यस्तै त रहेछ जीवन, जे भए पनि हार खानुहुन्न रहेछ,’ पञ्ची आफ्नो भोगाइ सुनाउनुहुन्छ । छोराहरुले उहाँलाई अब विदेश नजान भनेका छन् । तर घरमा यसै बसिरहन मन मान्दैन । ‘घरमा खेतीपाती छैन, घरमा बसेर मात्र के गर्नु,’ पञ्ची भन्नुहुन्छ, ‘अझै एक दुई वर्ष त कमाउन सक्छु ।’

घरको माया, परदेशको रामछाया श्रृँखला अन्तर्गत प्रकाशित यी कथाहरु पनि पढ्नुहोस्

शिक्षकको जागिर छाडेर विदेश (भिडियोसहित)

घरमा छँदा पैसा ठूलो, विदेशमा ठूलो घर

काम गर्ने घर फेरिए, दुस्ख र कष्ट फेरिएनन् (भिडियोसहित)

विदेशबाट फर्किएपछि परिवारको साथले मिल्यो बाँच्ने आधार

अन्तिम अपडेट: मंसिर ९, २०८१

Disclaimer:

उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।

सन्जिता देवकोटा

उज्यालोमा कार्यरत सन्जिता देवकोटा वैदेशिक रोजगार र नेपाली महिलाका बिषयमा कलम चलाउनुहुन्छ ।

तपाईको प्रतिक्रिया

नाम (अनिवार्य)

इमेल (अनिवार्य) (गोप्य राखिनेछ)

प्रतिक्रिया दिनुहोस्