‘विदेशमा कडा काम गर्नेलाई मिर्गौलासम्बन्धी समस्या हुन सक्छ, ख्याल गरौं’

 कात्तिक १५, २०७६ शुक्रबार १२:१५:३७ | उज्यालो सहकर्मी

काठमाण्डाै – वैदेशिक रोजगारीमा जानेमध्ये कतिपयमा मिर्गौलासम्बन्धी समस्या देखिने गरेको छ । विशेषगरी यो समस्या अझै मलेसिया लगायत खाडी देशमा काम गर्न जाने नेपाली कामदारहरुमा बढी देखिने गरेको छ । मानवअंग प्रत्यारोपण केन्द्रका अनुसार मिर्गौला प्रत्यारोपणको लागि त्यहाँ पुग्नेमध्ये २५ प्रतिशत खाडी देशबाट फर्केकाहरु नै छन् । 

वैदेशिक रोजगारीमा खाडी देशहरुमा जानेहरुलाई किन मिर्गौला सम्बन्धी समस्या बढी हुन्छ र त्यसबाट बच्न के कस्ता उपाय अपनाउनुपर्छ भन्ने विषयमा वरिष्ठ मिर्गौला रोग विशेषज्ञ डाक्टर ऋषिकुमार काफ्लेसँग हामीले कुराकानी गरेका छौँ ।

वैदेशिक रोजगारीको लागि खाडी देशमा गएका केही नेपाली युवा मिर्गौला सम्बन्धी समस्या लिएर स्वदेश फर्कने गरेका छन् । यस्तो समस्या किन हुन्छ ?

वैदेशिक रोजागारीमा जाने धेरै नेपालीहरुमा नेपालमा हुँदा कडा मेहनत गर्ने बानी बसेको हुँदैन । विदेश गएपछि त्यहाँ १२ देखि १४ घण्टा काममा खटिनुपर्छ । सुत्ने समय कम हुन्छ । काम गराई बढी र सुताई कम भएपछि ज्यान दुख्न थाल्छ ।

पीडा कम गर्नको लागि दुखाई कम गर्ने औषधिको सेवन गर्न थाल्छन् । यसले मिर्गौलामा रहेका नेफ्रोनलाई असर गर्छ, निस्कृय तुल्याउँछ र मिर्गौला सम्बन्धी रोगले गाँज्न थाल्छ ।

प्रशस्त मात्रामा पिउनुपर्ने पानी पिउँदैनौँ । खाडी देशहरुमा अत्यधिक गर्मी हुन्छ । हाम्रो शरीरलाई बढी भन्दा बढी पानीको आवश्यकता पर्छ । तर पनि हामी प्यासले छटपटी नभएसम्म पानी पिउँदैनौ । यसले मिर्गौलालाई सबैभन्दा बढी असर गर्छ ।

१६ घण्टा काम गरेर आठ घण्टा पनि सुत्दैनन् । त्यो कारणले पनि मिर्गौैला बिगार्छ । त्यही भएर पर्याप्त मात्रामा सुत्नुपर्छ । शरीर स्वस्थ राख्नको लागि नियमित व्यायाम गर्नुपर्ने हुन्छ । हामीमा आफ्नो स्वास्थ्यको लागि ध्यान दिने बानी परेको छैन ।

कार्यस्थलमा गरेको कामलाई हामी व्यायाम गरेको ठान्छौं । मैले त १६ घण्टा काम गरेको के व्यायाम गर्नुपर्यो र भन्ने गलत सोचले गर्दा हामीहरु व्यायाम गर्न आवश्यक ठान्दैनौँ । तर हामी यहाँनेर चुक्छौं । आफ्नो शरीरलाई स्वस्थ बनाएर काममा लगायौँ कि अस्वस्थ स्थितिमै काममा लगायौँ भन्ने कुराको ख्याल गर्दैनौँ ।

यस्तै हामी विदेशमा गएर त्यहाँको संस्कृतिमा रमाउँछौँ । मदिरा सेवन गर्ने र अत्यधिक मात्रामा मासु पिउँछौं । दिनभरी काम गरेर थाकेको बहानामा आधा केजी जति नै मासु एक्लैले खाइदिन्छौं । यसरी नियमितजसो यति धेरै मासु खाएपछि मिर्गौलालाई असर पर्छ ।

वैदेशिक राेजगारीमा जाने कस्ता कामदारलाई यस्तो समस्या देखिने गर्छ ?

यसरी मिर्गौलाको समस्या हुने दुई प्रकारका व्यक्ति हुन्छन् । एकथरीका व्यक्ति आफूमा रोग छ भन्ने जान्दाजान्दै पनि रोग ढाकछोप गरेर विदेश जान्छन् । यति सानो समस्या त हो, यसले के हुन्छ र भन्ने सोच्छन् । विदेशमा पुगेपछि वातावरण मिल्दैन, उपचार गर्दैनन् । समस्या बल्झिंदै जान्छ र एक्कासी मिर्गौला बिग्रेपछि मात्र  थाहा हुन्छ ।

अर्कोथरीका मानिसहरु हुन्छन्, स्वस्थ व्यक्ति । यहाँबाट जाँदा मिर्गौला तथा पिसाब सम्बन्धी कुनै पनि प्रकारको रोग लागेको हुँदैन । विदेशमा पुगेर त्यहाँको कम्पनीले जाँच गर्दा पनि केही समस्या देखिंदैन । 

त्यहाँ गएको दुई तीन वर्षपछि बिस्तारै समस्या देखिन थाल्छ । त्यो सबै व्यक्ति स्वयंले गर्ने खानपान र रहनसहनका कारणले हुने हो । 

मिर्गौला बिग्रन नदिन के गर्ने ?

दैनिक तीन लिटर पिसाब गर्ने गरी पानी पिउनुपर्छ । त्यसको लागि पाँच लिटर पानी पिउनुपर्छ । चर्को गर्मीमा काम गर्नेले पानी पिउँदैनन्, त्यसले झनै कमजोर बनाउँछ । शरीरमा पानीको मात्रा कम भएपछि मिर्गौलालाई असर पर्न जान्छ र बिग्रिन सुरु हुन्छ ।

मासुको सेवन कम गर्नुपर्छ । दुखाई कम गर्ने औषधी खाइहाल्नुभन्दा किन दुखाई भयो भनेर डाक्टरलाई देखाउने गर्नुपर्छ । हत्तपत्त दुखाई कम गर्ने औषधि खानु हुँदैन ।

योग गर्न सके धेरै राम्रो । राति खाना खाएको आधी घण्टापछि १५ मिनेट हिँड्ने गरेमा धेरै फाइदा हुन्छ ।

यस्तै दिनदिनै मासु खाइन्छ भने किन यति धेरै खानुपर्यो ? चार/चार टुक्रा खाए हुँदैन र ? केही कुरा हाम्रो हातमा हुँदैनन्, तर आफूले गर्न सक्ने कुरा हामीले गर्नुपर्छ ।

मिर्गौला सम्बन्धी समस्या भयो भनेर कसरी जान्ने ?

सामान्यतया मिर्गौला सम्बन्धी रोग लागेको छ भनेर अगाडि नै थाहा हुँदैन । रोगले गाँजीसकेपछि र मिर्गौला बिग्रिन थालिसकेपछि मात्र व्यक्तिमा विभिन्न किसिमका लक्षणहरु देखिन थाल्छन् । जस्तो खुट्टा सुन्निने, वाकवाकी लाग्ने, रिँगटा लाग्ने आदि ।

यदि पिसाब फेर्दा फिँज आयो भने मिर्गौला सम्बन्धी रोग लागेको छ भन्ने बुझ्नुपर्छ । त्यसपछि तुरुन्तै नजिकको मेडिकलमा गएर पिसाब परीक्षण गराइहाल्नुपर्छ ।

परीक्षण गर्दा पिसाबमा  एल्बोमिन कति मात्रामा गएको छ भन्ने थाहा हुन्छ । रगतमा क्रियाटिन बढेको देखिने हुन्छ । यसलाई मिर्गौलामा हुने नेफ्राइटिस रोग पनि भन्न सकिन्छ । त्यही भएर हामीले वर्षमा एकपटक पिसाब परीक्षण गराउनुपर्छ । 

यस्तै कतिपय व्यक्तिको उच्च रक्तचाप देखिन्छ । यसरी उच्च रक्तचाप देखिएमा मिर्गौलाको रोग सुरु भयो भन्ने बुझ्नुपर्छ । उमेर ढल्केपछि त उच्च रक्तचाप हुने गर्छ । तर ३५ वर्ष भन्दा कम उमेरकालाई यस्तो भएमा मिर्गौला सम्बन्धी रोग लागेको हुने सम्भावना धेरै हुन्छ । 

मिर्गौलामा समस्या भइसकेपछि मात्र थाहा हुने र संवेदनशील रोग भएकाले यसमा हामीले हेलचेक्र्याईँ गर्नुहुँदैन । 

समस्या भैहालेमा के गर्ने ?

रोग भएको आशंका भएपछि तुरुन्तै अस्पताल वा नजिकको मेडिकलमा गएर परीक्षण गराइहाल्नुपर्छ । 

रोग कस्तो अवस्थामा छ ? औषधि खाएरै ठिक हुने हो कि अरु प्रक्रियाहरु पनि गर्नुपर्ने हो भन्ने कुरा रिपोर्टले नै भन्छ । यस्तोमा डाक्टरको सल्लाह अनुसारको औषधि सेवन गर्नुपर्छ ।

यदि एउटा मिर्गौला मात्र बिग्रेको छ र कामै नलाग्ने भएको छ भने त्यसलाई निकालेर फाल्नु नै उत्तम विकल्प हुन्छ । एउटा मिर्गौलाले पनि बाँच्न सकिन्छ । यसले त्यस्तो केही फरक पार्दैन । तर नियमित स्वास्थ परीक्षण भने गरिराख्नुपर्छ । 

तर यदि दुईवटै मिर्गौला बिग्रेर कामै नलाग्ने भएको छ भने दुईवटा विकल्प हुन्छ । एउटा डायलासिस गर्ने र अर्को प्रत्यारोपण गर्ने । मिर्गौला डायलासिस गराइराख्नु भन्दा प्रत्यारोपण गरेकै राम्रो हुन्छ । डायलासिस गर्दा अस्पताल गइराख्नुपर्छ, झण्झटिलो हुन्छ र दिगो पनि हुँदैन ।

प्रत्यारोपण गरेपछि अस्पताल गइराख्नुपर्ने झण्झट रहँदैन । नियमित औषधि सेवन भने गरिराख्नुपर्छ । बुवा आमा श्रीमान श्रीमती र नजिकको आफन्त कोही मिर्गौला दान दिन इच्छुक हुनुहुन्छ भने उहाँहरुबाट मिर्गौला लिन सकिन्छ । 

मिर्गौला प्रत्यारोपण नेपाल सरकारले निःशुल्क गरेको छ । वीर अस्पताल, शिक्षण अस्पताल, भक्तपुर अंग प्रत्यारोपण केन्दमा निःशुल्क प्रत्यारोपण हुन्छ ।  निःशुल्कको मतलब पैसा नलाग्ने पनि होइन ।

औषधि (एटीजी)  तथा विभिन्न परीक्षणको दुई चार लाख रुपैयाँ लाग्न सक्छ । तर धान्नै नसक्ने गरी महंगो हुँदैन ।

अन्तिम अपडेट: मंसिर ७, २०८१

उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।

तपाईको प्रतिक्रिया

समाचार

लोकप्रिय

१

नेपाल एअरलाइन्सको अन्तर्राष्ट्रिय भाडादरमा छुट

२

अलैंचीको मूल्य उच्च विन्दूमा, ४० किलाेकाे एक लाख सात हजार रुपैयाँ

३

हवाई भाडा नघटेकोमा पर्यटनमन्त्री पाण्डे आक्रोशित, २४ घण्टाभित्र टिकटको मूल्य उपलब्ध गराउन निर्देशन

४

रुसले युक्रेनमा पहिलो पटक अन्तरमहादेशीय ब्यालेस्टिक क्षेप्यास्त्र प्रहार गर्‍याे

विचार

उज्यालो टी भी

वैदेशिक रोजगारीमा जादा सुरक्षित हुने तरिका

मनोपरामर्शले बदलेको जीवन कथा

विदेशबाट श्रीमान् फर्काउने साहस बटुलेका वित्तीय कक्षा सहभागीका कथा

मेरो कथा मेरो भोगाई