नागरिकतामा नाम मात्रै, थर नहुँदा सास्ती

 साउन १७, २०७५ बिहीबार १९:५४:१० | धनवीर महतो

महोत्तरी – २०६३ सालमा नागरिकता लिएकी २९ वर्षीया राधाकुमारी साहले आफ्नो नामको अगाडि राधादेवी मात्र लेख्न पाउनुभयो ।

तत्कालीन निगौल गाविसमा जन्मिएकी उहाँकोे जन्मदर्ता र सर्टिफिकेटमा राधाकुमारी साह भए पनि नागरिकतामा चाहिँ उहाँले नामको अगाडि थर लेखाउन सक्नुभएन । उहाँ भन्नुहुन्छ, ‘तत्कालीन नेपालको प्रशासनिक कानुन र कर्मचारीतन्त्रको कारण ईलाका प्रशासन कार्यालयले नागरिकतामा जे लेखेर दियो, त्यही लिएर घर फर्कनुपर्यो ।’ नागरिकता लिनकै लागि एकहप्ता भौंतारिनुपरेको र बल्लबल्ल पाएको नागरिकतामा थर छ कि छैन भनेर आफूले त्यतिबेला वास्ता गर्न नभ्याएको उहाँको भनाई छ ।

नागरिकतामा थर नहुँदा प्रशासनिक काममा अप्ठ्यारो पर्ने गरेको उहाँले बताउनुभयो । राधाकुमारी अहिले स्थानीय विद्यालयमा शिक्षिका हुनुहुन्छ । त्यस्तै गौशाला ५ की ३२ वर्षीया सुनिता कुमारी सिंहको नागरिकतामा  श्रीमानको थर छैन ।

जन्मदर्तामा सुनिता कुमारी भएकोले सर्टिफेकटमा पनि सुनिता कुमारी उल्लेख भएको थियो । ईलाका प्रशासन कार्यालय गौशालाबाट नागरिकता लिंदा उहाँले पनि सर्टिफिकेटमा भएको नाम थर नागरिकतामा लेखाउन सक्नुभएन । प्रशासन कार्यालयबाट खटिएका प्राविधिकका कारण नामको अगाडि श्रीमानको थर नभई सुनितादेवी लेखिएको छ ।

राधा र सुनिताजस्तै यहाँका धेरै महिलाहरुको नागरिकतामा नामको अगाडि थर लेखिएको छैन । स्थानीय प्रशासन कार्यालयबाट प्राप्त गरेको नागरिकतामा नामको अगाडि कुमारी, देवी मात्र लेखिएको हुन्छ । यसले प्रशासनिक काममा झण्झट हुने गरेको छ ।

अनौपचारिक क्षेत्र सेवा केन्द्र ईन्सेकका महोत्तरी प्रतिनिधी अजयकुमार साहले शिक्षा र चेतनाको कमी तथा पितृसतात्मक सोचका कारण नागरिकतामा यस्ता त्रुटि देखिएको बताउनुभयो । पहिले नागरिकता लिने महिलाहरुले यस्तो समस्या भोगे पनि अहिले भने सुधार हुँदै गएको उहाँको भनाई छ ।

पहिले महिलाहरुले श्रीमानको नाम सहजै नभन्ने भएकाले पनि नागरिकतामा श्रीमानको नाम छुट्न गएको हुन सक्ने उहाँले बताउनुभयो । श्रीमानको नामसँगै थर पनि नहुँदा जातीय पहिचानमा समस्या भएको उहाँको भनाई छ ।

तराई मधेश मानवअधिकार रक्षक संजाल (थर्ड एलान्स)का धनुषा प्रतिनिधि किरणकुमार कर्णका अनुसार विगतको समयमा चेतनाको अभाव एवं प्रशासनमा कार्यरत कर्मचारीको गल्तीले धेरै महिलाको नागरिकतामा त्रुटि रहेको पाईन्छ । तर पछिल्ला समयमा यस्ता त्रुटिहरुमा सुधार आएको कर्णले बताउनुभयो । ‘नागरिकतामा थर उल्लेख नहुँदा जातीय पहिचान छुट्याउन मुश्किल हुने गरेको छ’ उहाँले भन्नुभयो ।

पहिले जे भए पनि अब नागरिकतामा यस्ता त्रुटि हुन नदिन कर्मचारी र प्राविधिकलाई सजग गराइएको ईलाका प्रशासन कार्यालय गौशालाले जनाएको छ । 

अन्तिम अपडेट: मंसिर ११, २०८१

उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।

धनवीर महतो

धनवीर महतो महोत्तरीकाे उज्यालो सहकर्मी हुनुहुन्छ ।

5 Comments

  • Nishan abiral aasu

    Aug. 3, 2018, 12:29 p.m.

    The last time

  •  0 Reply

  • Sudip Dhungana

    Aug. 3, 2018, 11:01 a.m.

    यो विसयमा भन्नुपर्दा पहिलो कुरो नागरिकता लिने ब्यक्तिले पनि ध्यान दिनुपर्ने हो र त्यसबेलाका कर्मचारीले पनि लापरबाही गरेकै हो । नागरिकता जस्तो महत्त्वपूर्ण चिज जुन मान्छेको जिन्दगीमा अभिन्न अङ्गजस्तै हो। त्यसमा पनि थर मान्छेको नागरिकतामा हुन्छ र हुनैपर्छ भन्ने कुरो त्यसबेलाको कर्मचारीलाई थाहा थिएन र ? यो जानाजानी दुख दिएर पैसा माग्नलाइ कर्मचारीले त्यसो गरेको हो ।

  •  0 Reply

  • Sanu kanchha shrestha

    Aug. 3, 2018, 10:55 a.m.

    याहा एकै बेक्तीले दुईता नागरिकता बानाई बसेकाछन ज.प्र.गोरखा र जि.प.काठमांडौँ बाट उनि महिला प्रहरीनै हुन दुइतै नागरिकता चलाइ बसेका छन . एउता जागिर खान र अर्को जग्गा सम्बधी कारोबार गर्छन .. सबै प्रकारको प्रमान सहित जिल्ला प्रशासन काठमानडौँ मा निबेदन हाल्दा पनि कारबाही भयको छैन..

  •  0 Reply

  • jay

    Aug. 3, 2018, 10 a.m.

    यो कहानी तराइमा धेरै छ , २०४५ सालमा टोली खटाएको बेलादेखि छ /

  •  0 Reply

  • Paritosh Yadav

    Aug. 3, 2018, 9:32 a.m.

    हाम्रो देश व्यक्तिको पहिचान भन्दा जातिको पहिचानमा चल्ने गर्छ /जहाँ तही जातिय भेदभाव, जातिको कोटा , दलितको कोटा , जातिवादको नारा ! यी सबै बेकार र वाहियात कुरालाई हटाउन एक समान जाति हुन नामको पछाडी नेपाली मात्र उल्लेख हुँदा अति राम्रो हुन्थ्यो होला / न कोही जातले न कोही अनुहारले, चिन्नुछ भने मात्र नामले र नागरिकताको नम्वरले /हामी सबै नेपाली न जात , न पात खालि नेपाली /

  •  0 Reply

तपाईको प्रतिक्रिया

समाचार

लोकप्रिय

१

एनपीएलको उद्घाटन खेलकाे सबै टिकट बिक्री, ३३ लाख रुपैयाँभन्दा धेरै आम्दानी

२

युक्रेनद्वारा रुसमाथि अमेरिकी क्षेप्यास्त्र आक्रमण

३

उत्तर र दक्षिण कोरियाको सीमावर्ती क्षेत्रमा 'लाउडस्पिकर' युद्ध चर्कियो

४

दुर्गा प्रसाईंलाई थुनामुक्त गर्न सर्वाेच्चद्वारा अस्वीकार

विचार

उज्यालो टी भी

वैदेशिक रोजगारीमा जादा सुरक्षित हुने तरिका

मनोपरामर्शले बदलेको जीवन कथा

विदेशबाट श्रीमान् फर्काउने साहस बटुलेका वित्तीय कक्षा सहभागीका कथा

मेरो कथा मेरो भोगाई