निषेधाज्ञा दीर्घकालीन समाधान होइन

 भदौ ६, २०७७ शनिबार १२:४५:६ | सम्पादकीय
unn.prixa.net

काठमाण्डौ - मान्छेलाई घरभित्र थुन्दैमा कोरोना भाग्ने थियो भने नेपालमा यतिबेला सङ्क्रमितको सङ्ख्या शून्यमा झरिसकेको हुन्थ्यो । आमनागरिक ढुक्क भएर आफ्नो दैनिकीमा फर्किसकेका हुन्थे । 

तर १ सय २० दिनसम्म देशैभर लकडाउन हुँदा पनि कोरोनाको सङ्क्रमण घटेन । झन्झन् बढ्न थाल्यो । सङ्क्रमित बढे भनेर फेरि सरकारले काठमाण्डौ उपत्यकासहित विभिन्न जिल्लामा निषेधाज्ञा लगाएको छ । 

बिहीबारसम्म २८ जिल्लामा पूर्ण र १५ जिल्लामा आंशिक रुपमा निषेधाज्ञा लगाइएको छ । सङ्क्रमित बढे भनेर निषेधाज्ञा लगाउने सरकारले सङ्क्रमण रोकथाम र नियन्त्रणको लागि ठोस र प्रभावकारी योजना बनाएर नागरिकलाई आश्वस्त बनाउन सकेको छैन ।

कोरोनाको सङ्क्रमण फैलन नदिन सरकारले गएको चैत ११ गते लकडाउन घोषणा गर्यो । त्यतिबेला देशभर दुईजना मात्रै सङ्क्रमित थिए । सुरुमा एक हप्ताको लागि लकडाउन घोषणा गरेको सरकारले पटक-पटक थप्दै १ सय २० दिनसम्म पुर्यायो । त्यतिबेलासम्म सङ्क्रमितको सङ्ख्या हजार नाघिसकेको थियो । 

कोरोना रोकथाम र नियन्त्रणको लागि लकडाउन मात्रै विकल्प होइन भन्ने ठानेर सरकारले दैनिक जीवनयापन सहज बनाउन भन्दै जेठको अन्तिमदेखि लकडाउन खुकुलो बनाउँदै लग्यो । साउनको पहिलो हप्तादेखि त लकडाउन नै सकिएको घोषणा भयो । लकडाउन अन्त्य भएको घोषणा भएको समयमा हरेक दिन एक सयभन्दा धेरै कोरोना सङ्क्रमित थपिन थालेका थिए ।

सरकारले लकडाउनको यसरी अन्त्य भएको घोषणा गर्यो, मानौँ कोभिडको सङ्क्रमण नियन्त्रण भैसक्यो । मानिसले सङ्क्रमण सकिएको बुझे र त्यसै भावमा घर बाहिर निस्के । सडकमा चहलपहल ह्वात्तै बढ्यो । सार्वजनिक गाडी चल्न थाले । सरकारी कार्यालय खुल्न थाले । गाडी र कार्यालयमा घुइँचो हुन थाल्यो । स्वास्थ्य सम्बन्धी मापदण्ड पालना भएन । 

सरकारले लकडाउन सुरु गरेकै दिनदेखि नै कोरोना सङ्क्रमण रोकथाम र नियन्त्रणको काम योजनाबद्ध तरिकाले गरेको भए, अहिले अवस्था बेग्लै हुने थियो । तर, सरकारले लकडाउनबाहेक अरु उपाय देखेन र देख्न वा बुझ्न चाहेन । देश लकडाउनको चपेटामा छँदा भारतीय नाकाहरु अनियन्त्रित भइरहे । 

आफ्ना नागरिकलाई नेपालमा ल्याएर व्यवस्थापन गर्ने जिम्मेवारी पूरा गर्न छाडेर सरकारले के गरौँ र कसो गरौँमा अलमलियो । लकडाउनको तीन महिनासम्म विदेशमा रहेका नेपाली नागरिक अलपत्र परे, विपद्मा पर्नेहरुको ठूलो संख्या अहिले पनि विदेशमै अलपत्र छ ।

लकडाउन हटेको घोषणा गर्दा आइसोलेशन, भेन्टिलेटर, बेड र आवश्यक जनशक्तिको पर्याप्तता हुनुपर्ने थियो । तर सरकारले यो महत्वपूर्ण समय आमनागरिकलाई साबुनपानीले हात धुन, मास्क लगाउन, भौतिक दूरी कायम गर्न र स्यानिटाइजर दल्न आग्रह गरेरै गुजारी दियो । र, अन्तत : विना तयारी लकडाउन लगाएको सरकारले त्यसैगरी विना तयारी लकडाउन हटायो ।

अब जे हुनु भैसक्यो, आउने दिनमा त्यो गल्ती दोहोर्याउनु हुँदैन । अब परीक्षणका दायरा बढाउनुपर्छ । जहाँ संक्रमण उच्च छ भन्ने थाहा हुन्छ, त्यो सीमित ठाउँलाई सिल गर्ने अथवा कसरी हुन्छ कडाइ गर्नुपर्छ । कुनै सङ्क्रमण नै नभएका अरु ठाउँको जीवनयापन सहज बनाउनुपर्छ । 

अहिलेसम्मका घटनाक्रमहरुले सरकार आफ्नै गतिविधिका कारण महामारी विरुद्धको लडाइँमा नागरिकबाट एक्लिँदै गएको स्पष्ट पार्छन् । नागरिकको विश्वास विना सरकार एक्लैले कोभिड नियन्त्रण गर्न असम्भव छ । त्यसैले, लकडाउन, निषेधाज्ञा जस्ता कठोर कदम चाल्दा निर्वाचित नागरिक संस्थाको नेतृत्व र संलग्नता अपरिहार्य छ ।

नेपालको कर्मचारीतन्त्र र सुरक्षा निकायहरुको नेतृत्वमा हुने निषेधाज्ञा र नियन्त्रणले रोगको रोकथाम गर्न सक्दैन भन्ने कुरा पटक पटक पुष्टि भैसकेको छ । त्यसैले कानूनको होईन, विवेक र चेतनाको बलले महामारी नियन्त्रण गर्ने उपायहरुको प्रयोग हुनु आवश्यक छ ।

तर, अहिलेसम्म सरकारले न त निर्वाचित नागरिक संस्थाको नेतृत्वमा सङ्क्रमण नियन्त्रण गर्न सकिन्छ भन्ने इच्छाशक्ति नै देखाएको छ न त कोभिडसँग जुध्न दीर्घकालिन योजना नै बनाएको छ । त्यसैले कोभिड नियन्त्रण गर्न अब नागरिक सर्वोच्चताको संरचना र दीर्घकालिन योजना बनाउन र सार्वजनिक गर्न ढिलो गर्नु हुँदैन । र, यस्तो दीर्घकालिन योजनाले कोभिड सङ्क्रमणको रोकथाम, उपचार, समुदायको सक्रिय सहभागिता, नागरिक सजगता र अर्थतन्त्रलाई चलायमान बनाउने विधिहरु स्पष्ट दिशानिर्देश गर्नुुपर्छ । 

अन्तिम अपडेट: मंसिर १९, २०८१

उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।

सम्पादकीय

4 Comments

  • Aamir khan

    Aug. 27, 2020, 12:31 a.m.

    निषेधाज्ञा समाधान होइन , नयाँ उपाय खोज्दा ठीक हुन्छ / निषेधाज्ञाले गर्दा देश घाटामा गैराखेको छ / यदि लकाडाउन समस्याको समाधान हुन्थ्यो भने विकशित देशले पनि यही गरेर बस्थे होला / अनि अनुमान गरौं त १ दिनको लकडाउनले गर्दा कति घाटा गइराखेको छ ? त्याहे रकम प्रयोग गरेर ठाउँ ठाउँमा साबुन पानीको व्यवस्था गरे र गाउँ गाउँमा नागरिक जागरुण गराएको भए महामारी अलि कम हुन्थ्यो / हाल साउदी अरेबिया, घर रोहिणी गाउँपालिका १ बगाहा, रुपन्देही /

  •  0 Reply

  • Anil Ranjit

    Aug. 23, 2020, 12:26 p.m.

    If PM is sick, that does not make sense all people have to be sick. The lockdown is going toward that way.

  •  0 Reply

  • Dhruba

    Aug. 22, 2020, 7:40 p.m.

    Stupid Analysis.

  •  0 Reply

  • Prawbeen

    Aug. 22, 2020, 12:57 p.m.

    कोरोनाको समाधान कोहीसंग पनि छैन ....के गर्नु ठीक के गर्नु बेठीक भन्ने कुरा पनि समयानुसार मात्र हो ...त्यसैले समय अनुसार चल /

  •  0 Reply

तपाईको प्रतिक्रिया

समाचार

लोकप्रिय

१

काठमाण्डौमा आज यो वर्षकै सबैभन्दा कम तापक्रम मापन

२

बीबीसी सय प्रभावशाली महिलाको सूचीमा नेपालकी शिलशिला आचार्य

३

एनपीएलमा विराटनगरको लगातार दोस्रो हार, सुदूरपश्चिमसँग ९० रनले पराजित

४

एनपीएलमा 'बेटिङ' गरेको आरोपमा ४ जना भारतीय नागरिक पक्राउ

विचार

उज्यालो टी भी

वैदेशिक रोजगारीमा जादा सुरक्षित हुने तरिका

मनोपरामर्शले बदलेको जीवन कथा

विदेशबाट श्रीमान् फर्काउने साहस बटुलेका वित्तीय कक्षा सहभागीका कथा

मेरो कथा मेरो भोगाई