पनामा नहर नियन्त्रणमा लिने अमेरिकी नवनिर्वाचित राष्ट्रपति ट्रम्प...
पुस ९, २०८१ मंगलबार
पहिलो पटक विश्वव्यापी तापक्रम एक वर्षमै एक दशमलव पाँच डिग्री सेल्सियसभन्दा धेरैले बढेको छ । युरोपेली सङ्घको जलवायु सेवाका अनुसार तापक्रमको रेकर्ड राख्न थालेपछि अहिलेसम्म विश्वको तापक्रम एक वर्षमा एक दशमलव पाँच डिग्री सेल्सियसले बढेको थिएन ।
विश्वका नेताहरूले सन् २०१५ मा दीर्घकालीन तापक्रम वृद्धिलाई एक दशमलव पाँच डिग्री सेल्सियससम्म सीमित गर्ने प्रतिज्ञा गरेका थिए । यदि विश्वव्यापी तापक्रमलाई अब एक दशमलव पाँच सेल्सियसभन्दा धेरै बढ्न नदिएमा जलवायु परिवर्तनको सबैभन्दा हानिकारक प्रभावबाट बच्न सकिने विभिन्न अध्ययनहरूले देखाएका छन् । संयुक्त राष्ट्र सङ्घको लक्ष्य पनि यही हो । तर गएको अङ्ग्रेजी वर्ष अर्थात् सन् २०२३ को फेब्रुअरीदेखि यो वर्षको जनवरीसम्म विश्वको तापक्रम वृद्धि एक दशमलव ५२ डिग्री सेल्सियल्स पुगेको हो ।
कार्बन उत्सर्जन कटौतीमा विश्वव्यापी प्रतिबद्धता पूरा नभएकाले तापक्रम बढेर सङ्कट झनै नजिक आइरहेको विज्ञहरूले बताएका छन् । बेलायतको राष्ट्रिय मौसम विज्ञान समाजका प्रमुख कार्यकारी प्राध्यापक लिज बेन्टले यसले ल्याउने परिणाम खतरापूर्ण हुने चेतावनी दिनुभएको छ ।
जलवायु परिवर्तनको भयावह अवस्थाबाट बच्नका लागि तापक्रमलाई औद्योगिक क्रान्तिको समय अर्थात् १८५० को आसपासमा जस्तो एक दशमलव पाँच डिग्री सेल्सियससम्म सीमित गर्नुपर्ने हुन्छ । तापक्रम वृद्धिका लागि मानवीय गतिविधि नै मुख्य हुन् । यसलाई सन्तुलनमा राख्न खनिज इन्धन अर्थात् जीवाश्म इन्धनको प्रयोग निकै नै घटाउनुपर्ने देखिएको छ ।
सन् १९४० को दशकमा तापक्रमको वृद्धि वार्षिक शून्य दशमलव दुई डिग्री सेल्सियसको आसपास थियो, त्यसपछि लगातार बढिरहेको छ । तापक्रम बढेर जलवायु परिवर्तन हुँदा विश्वभर लामो खडेरी र चरम सुक्खा बढ्दै गएको छ । एक्कासी मुसलधारे पानी पर्ने र बाढी पहिरोका घटना धेरै भइरहेका छन् । हिमाली क्षेत्र र ध्रुवीय क्षेत्रहरूमा एकातिर कम हिमपात भइरहेको छ, अर्कोतिर हिउँ छिटो छिटो पग्लिरहेको छ । हिमनदीहरू द्रूत गतिमा बढेका छन्, हिमतालको सङ्ख्या बढेको छ, ताल फुट्ने सम्भावना बढेका छन् । समुद्रको सतह बढ्दै गएको छ ।
उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।