बाजुरा – बाजुराकाे पूर्वाेत्तर क्षेत्रका चार पालिकाका नागरिकले स्याउ खेती गर्दै आएका छन् । यहाँ दुई सय ३० हेक्टर क्षेत्रफलमा स्याउ खेती गरिएको छ । हरेक वर्ष औसत एक हजार ५० मेट्रिन टन स्याउ उत्पादन हुने गरेको छ । यस वर्ष स्याउको फूल फुल्ने समयमा असिना पानीका कारण २५ प्रतिशत उत्पादन घटेको छ ।

एक वर्षअघि सम्म पनि उत्पादन भएकाे स्याउ बजारसम्म पुर्‍याउन नसक्दा बारीमै कुहिन्थ्याे, किसानले गाईभैँसीलाई खुवाउँथे । तर अहिले उत्पादन भएको स्याउ कोल्टी विमानस्थलबाट नेपालगञ्ज, धनगढीलगायतका शहरमा गएको छ ।

‘२० वर्षदेखि स्याउमा लगानी गरियो, यसअघि हाम्रो स्याउ बारीमा कुहिन्थ्यो, गाईभैँसीलाई खुवाउथ्यौँ, यस वर्ष हाम्रो स्याउले जहाज चढेर गएको सुन्दा खुसी लागेको छ । अब हाम्रा पनि सुखका दिन आएछन् जस्तो लाग्छ’, स्वामी कार्तिक खापर गाउँपालिका ३ का पुरीन्द्र शाहीले बताउनुुभयो।

​स्वामी कार्तिक खापर गाउँपालिका ३ जुकोटमा उत्पादन भएको स्याउ गाउँमै थन्किन्थ्याे । बिक्रीका लागि बजार नहुँदा स्याउका दाना बारीमै कुहिने र किसानहरूले चौपायालाई आहारका रूपमा खुवाउनुको विकल्प थिएन । अहिले समय फेरियो, स्याउ लगाउनेले जहाज चढेका छैनन् तर उनीहरुले फलाएको स्याउले जहाज चढ्यो ।

जुकोटमा अधिकांश घरमा  दुई सयदेखि चार सय वटासम्म स्याउका बोट छन् । लटरम्म फलेका दानाले स्याउबारी राताम्मे देखिन्छन् । स्थानीय भूपेन्द्र शाहीको बारीमा चार सय बोटमा लटरम्मै फल लागेको छ । यसअघिको वर्षमा उहाँले मुस्किलले एक/दुई हजार आम्दानी गर्नुभएको थियो तर अहिले बारीमै केजीको ४० रुपैयाँसम्म पाउनुहुन्छ ।

सडक सञ्जालले नजोडिएको यस जिल्लाका स्याउ खच्चरकाे सहायतमा कोल्टी विमानस्थलसम्म पुर्‍याएर जहाजमा राखेर तराईका बजारमा निर्यात हुँदै आएकाे छ ।