भारतले दुई दशकमा साढे १९ करोड भन्दा धेरै रोजगारी थप्यो
कात्तिक १७, २०८१ शनिबार
लमजुङ – भरिलो, हँसिलो मुहार । खाइलाग्दो ज्यान । कलकलाउँदो जोवन । सरल स्वभाव । उसैगरी जोसजाँगरले भरिएको मन । लमजुङको मध्यनेपाल नगरपालिका–७, लक्ष्मीबजारका दिव्यचन्द्र सोतीको हातमा छ, डिग्री पासको प्रमाणपत्र ।
उहाँले अङ्ग्रेजी विषयमा स्नातकोत्तरसम्मको पढाई पूरा गर्नुभएको छ । १० वर्ष शिक्षण पेशा गरेको अनुभव छ, दिव्यसँग । उहाँ स्थानीय पश्चिम भूमि आवासीय माविमा ५ वर्ष प्रिन्सिपलको रुपमा रही काम गर्नुभयो । जनमन्दिर माविमा पनि ५ वर्ष पढाउनुभयो ।
अहिले उहाँ शिक्षण पेशा छोडेर गोठ स्याहार्दै हुनुहुन्छ । उहाँ व्यावसायिक रुपमै गाईभैँसी पालनमा होमिनुभएको छ । ‘देशमै बसी आफ्नै केही उद्यम गर्नुपर्छ’, भन्ने सोचले नै आफू व्यावसायिक कृषि कर्ममा लागेको उहाँ बताउनुहुन्छ । उहाँले २०७२ सालबाट गाईभैँसी पालनसुरु गर्नुभएको हो ।
‘१० वर्ष शिक्षण पेशा गरेँ । अहिले शिक्षण पेशा छोडेर कृषि कर्ममा लागेको छु । कृषिमा रम्न पाउँदा औधी खुशी छु,’ गाईभैँसीलाई मेशिनले काटेको पराल हाल्दै, मन्द मुस्कुराउँदै उहाँले भन्नुभयो ।
उहाँको फार्ममा अहिले १२ वटा उन्नत जातका गाई रहेका छन् । फर्ममा होलेस्टेन र जर्सी जातका गाई छन् । अहिले ८ वटा गाईले नियमित दूध दिन्छन् । फर्ममै स्थानीय जातका ४ वटा दुहुनो भैँसी पनि छन् । फर्मबाट गाईभैँसीको गरी दैनिक ६५ लिटर दूध उत्पादन हुन्छ । उत्पादित दूध स्थानीय रामबजारमै खपत हुन्छ ।
उहाँले गाईको दूध प्रतिलिटर ८० रुपैयाँमा बेच्नुहुन्छ । भैँसीको दूध प्रतिलिटर १ सय १० रुपैयाँमा बेच्नुहुन्छ । कुनैबेला दूध बिक्री नहुँदाको समयमा उहाँले दूध संकलन गरी ‘क्रिम’ बनाउनुहुन्छ । ‘क्रिम’ प्रतिलिटर ११ सय रुपैयाँमा बिक्री हुन्छ ।
‘कुनैबेला दूध बिकेन भने ‘क्रिम’ बनाउँछौँ । एक लिटर ‘क्रिम’ बन्न झण्डै १५ लिटर दूध आवश्यक पर्छ’, उहाँले भन्नुभयो । दूध, तरकारी बिक्रीबाट वार्षिक २ लाख बढी आम्दानी हुँदै आएको उहाँ बताउनुहुन्छ ।
उहाँले ४ जनालाई पूर्ण रोजगारी दिनुभएको छ । उहाँ कामदारसंगै गाईभैँसीको स्याहारसुसारमा पनि जुट्नुहुन्छ । गाईभैँसी पालनमा मात्रै उहाँ सीमित हुनुहुन्न । उहाँले तरकारी खेती र माछापालन समेत गर्नुभएको छ । उहाँले नजिकै ७० रोपनी जग्गा भाडामा लिनुभएको छ । भाडामा लिएको जग्गामा गाईभैँसीपालन, माछापालन र तरकारी खेती विस्तार गर्ने उहाँको योजना छ ।
उहाँले १० लाखको लगानीमा यसै वर्षबाट माछापालन सुरु गर्नुभएको हो । ५ रोपनी जग्गामा ५ वटा माछा पोखरी बनाउनुभएको छ ।
४ वटा पोखरीमा माछाका भुरा हुर्कँदै छन् । उहाँको माछापोखरीमा बिग हेड, नैनी, रहु जातका माछा रहेका छन् । उहाँले उत्पादित माछा प्रतिकेजी ५ सय रुपैयाँमा बिक्री गर्दै आउनुभएको छ ।
आफ्नो कृषि व्यवसायमा हालसम्म ६० लाख बढी लगानी भइसकेको उहाँ बताउनुहुन्छ । ‘आफ्नो योजना अनुसार कृषि व्यवसाय विस्तार गर्दा झण्डै १ करोड ५ लाख खर्च हुने अनुमान छ’, २८ वर्षीय दिव्यले उज्यालो मुहार बनाउँदै भन्नुभयो, ‘वार्षिक १५ लाख आम्दानी हुने तवरले कृषिमा लगानी गरी व्यवसाय व्यवस्थित रुपमा विस्तार गर्ने लक्ष्य लिएको छु ।’
उनै दिव्यले पोखराको चिप्लेढुंगामा ‘वेस्टर्न सप्लयार’ फेन्सी पसल समेत चलाउनुभएको छ । पढे–लेखेको भखरको ठिटो देशमै बसी कृषिमा रमेको देख्दा स्थानीय दिव्यको उद्यमको खुलेरै प्रशंसा गर्छन् । ‘दिव्यको उद्यमशीलता अरु युवाले पनि सिको गरी देशकै माटोमा उद्यम गर्न सके राम्रो हुन्थ्यो,’ उनीहरु भन्छन् ।
उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।
श्यामशितल परियार उज्यालोकाे लमजुङ र मनाङ जिल्ला सम्वाददाता हुनुहुन्छ ।