भूम्यामा झुम्यो रुकुमको मुसीकोट

असार ५, २०७६ बिहीबार १८:८:३ | राजु लामिछाने

रुकुम पश्चिम – एक महिनादेखि भूम्यामा झुमेको छ रुकुम पश्चिमस्थित मुसीकोटमा रहेको शहीद मैदान । चारैतर्फबाट दर्शकबाट घेरिएको मैदानका बीचमा लस्करै नाच्ने गाउने महिला पुरुषको ताँती ।

गोलाकार नाचको बीचबाट घन्काइने बाजागाजा र गीत, त्यही संगीतमा थपिने महिला पुरुषको स्वरलहरी । चोली, गादा, लुङ्गी र पछ्यौरामा सजिएका महिला र चौबन्दी चोली, इस्टकोट, भांग्रा, पटुका, खादीमा सजिएरका पुरुषहरुको नाचगानले विशेष बनिरहेको मगर समदायको ठूलो पर्व भूम्या ।

महिनादिनसम्म पूजाआजा, बाजागाजा र नाचगानसहित मुसिकोटमा मनाइएको मगर समुदायको ठूलो पर्व भूम्या अर्थात् बल पूजाको आज अन्तिम दिन रहेको छ । भूम्याको अवसरमा गएको आइतबारदेखि दैनिक रुपमा शहीद मैदानमा धुमधामका साथ चलिरहेको नाचगान पनि समापन हुँदैछ ।

बर्सेनि यही शहीद मैदानमा रुकुम पश्चिमका मगर समुदाय नाचगान गर्दै भुम्या मनाउँछन् । रुकुम पश्चिममा मात्र नभएर रुकुम पूर्वका विभिन्न स्थानमा यहाँका मगर समुदायले धुमधामका साथ भूम्या पर्व मनाउने गर्दछन् ।

रुकुम पश्चिमको मुसिकोट र रुकुम पूर्वको विभिन्न गाउँमा गएको शनिबारदेखि विधिवत रुपमा धारधुप गरी लेकमा फूल टिपी लेकबाट गाउँमा झरेर, भेडाको बली दिएर धुमधामका साथ नाचगान गरेर यो पर्व मनाइएको हो ।

भूमि देवतालाई धारधुप हालेर भुमे नाचको आरम्भ गरिएको पुथा उत्तरगंगा गाउँपालिका वडा नं. १० रुकुम पूर्वका ओमकार बुढाले बताउनुभयो । बुढाका अनुसार, अर्नी पानी र सगुनबोकेर लेक जानेहरूले ल्याएको रंगीविरंगी फूल सबैलाई शिरमा लगाइदिएर अग्रजको आशीर्वाद थाप्छन् । फूलले काली देवताको सगुनको रुपमा टिप्ने र ग्रहण गर्ने गरिन्छ ।

वर्षातको समयमा बाढी पहिरो नझरोस्, बालीनाली खोलाले नबगाओस्, खेतबारीको कटान नहोस्, जनधनको क्षति नहोस्, बालीनाली सप्रियोस् भन्ने जनविश्वासका साथ बल पूजा अर्थात भूम्या पर्व मनाइने गरिन्छ । महिना दिन अघिबाट पूजापाठ र नाचगानसँगै मनाइरहेको भूम्या पर्व अर्थात बल पूजा आज सकिँदैछ ।

जेठ १ गते सामान्य विधि गरेर बल पूजा नाचको शुभारम्भ गरिएको थियो । त्यसपछि यसरी नाच्दा देउता खुशी हुने र अनिष्ट हुनबाट जोगिने जनविश्वास छ । जेठ १ पछिका हरेक शनिबार र जेठ मसान्तको दिनदेखि असार ५ गतेसम्म हरेक दिन मगर समुदायहरु नाचगानसहित पर्व मनाउने गर्दछन् ।

जेठ मसान्तको दिन लेकको देउता अर्थात् पन्थ्यौलीको पूजाआजा गर्न पन्थ (लेक) पुग्ने गर्दछन् । त्यहाँ पुगेर पन्थ्यौली देउतालाई धार, धूप, ध्वजा, अक्षताले पुजिन्छ । पूजासँगै भेडाको बलिदिने प्रचलनसमेत लुकुमका निमबहादुर पुनले बताउनुभयो ।

आज अधिकांश स्थानमा भान्सापात, भोज भतेर, दानदक्षिणा गरेर भूम्या पर्वको नाचगान समापन गरिने गरिन्छ ।

अन्तिम अपडेट: मंसिर २, २०८१

Disclaimer:

उज्यालोका खबर फेसबुक, इन्स्टाग्राम, एक्स ट्वीटर र यूट्युबमा हेर्न तथा उज्यालो रेडियो नेटवर्क ९० मेगाहर्जसँगै देशभरका विभिन्न एफएम रेडियोहरुबाट पनि सुन्न सकिन्छ । उज्यालोमा प्रकाशित तथा प्रसारित सामग्री यस संस्थाको स्वतन्त्र, निष्पक्ष र तथ्यमा आधारित सम्पादकीय नीतिबाट निर्देशित छन् र गल्ती नहोस भन्नेमा सचेतता अपनाएर तयार पारिएका छन् । प्रकाशन र प्रसारण भएका सामग्रीको विषयमा तपाईको गुनासो, प्रतिकृया र सुझावलाई हार्दिक स्वागत गर्दै गल्ती भएको पाईएमा तत्काल सच्याइने जानकारी गराईन्छ । उज्यालोबाट प्रकाशन तथा प्रसारण हुने सामग्रीको प्रतिलिपि अधिकार यस संस्थामा निहीत रहेकोले संस्थाको अनुमति विना समाचारको नक्कल उतार्ने, पुनरुत्पादन, प्रशारण वा फोटोकपी गर्न पाइदैन । कसैले त्यसो गरेमा कानूनी कार्वाही हुन सक्नेछ ।

राजु लामिछाने

राजु लामिछाने रुकुमका उज्यालो सहकर्मी हुनुहुन्छ ।

तपाईको प्रतिक्रिया

नाम (अनिवार्य)

इमेल (अनिवार्य) (गोप्य राखिनेछ)

प्रतिक्रिया दिनुहोस्